พ่อแม่มักได้รับคำแนะนำจากทันตแพทย์บางคนว่า ทั้งนมแม่และนมผงเป็นสาเหตุของฟันผุ จึงไม่ควรให้ลูกกินขวด หรือ ดูดเต้านมขณะนอนหลับ แต่งานวิจัยศึกษาเด็กจำนวน 504 คน โดยเก็บข้อมูลเกี่ยวกับชนิดของนมที่กิน นิสัยการกินอาหาร จำนวนน้ำตาลที่กิน และ ประวัติฟันผุในครอบครัว สรุปผลงานวิจัยว่า

"เพื่อปัองกันปัญหาฟันผุ ควรงดการกินนมผงตอนกลางคืน ขณะที่การกินนมแม่ตอนกลางคืน พบว่าไม่ได้ทำให้มีปัญหาฟันผุเพิ่มขึ้นกว่าปกติ"

ความเชื่อเดิม ฟันผุเกิดขึ้นจาก แบคทีเรีย และน้ำตาลที่ตกค้างในปาก จะทำให้เกิดสารเหนียวติดอยู่ที่ฟัน

แต่ปัจจุบันพบว่า ปัญหาฟันผุยังสัมพันธ์กับอีกหลายปัจจัย เช่น

ลักษณะทางพันธุกรรม : เนื้อฟันบางกว่าปกติ มีโรคทางพันธุกรรมบางอย่างที่ทำให้เนื้อฟันบางกว่าปกติ ซึ่งถึงแม้จะแปรงฟันอย่างดี ก็ยังมีโอกาสฟันผุได้ง่ายกว่าคนทั่วไป แต่ไม่ได้แปลว่า ถ้าพ่อแม่ฟันผุ ลูกจะต้องฟันผุด้วยแน่นอน เพราะพ่อแม่อาจฟันผุเพราะแปรงฟันไม่ดี แต่ลูกไม่ผุเพราะพ่อแม่แปรงฟันให้อย่างดี

ลักษณะการกินอาหารที่มีผลต่อสุขภาพฟันของแม่ย้อนหลังไปตั้งแต่ก่อนตั้งครรภ์ ขณะตั้งครรภ์ ขณะให้นม : ขาดสารอาหารที่ช่วยสร้างเนื้อฟัน เช่น แคลเซียม แมกนีเซียม จึงทำให้เนื้อฟันบาง ไม่ได้หมายความว่า ถ้าแม่กินลูกอมขณะตั้งครรภ์จะทำให้ลูกในครรภ์ฟันผุ

ลักษณะการกินอาหารของลูก : ขาดสารอาหารที่ช่วยสร้างเนื้อฟัน กินอาหารที่ทำลายเนื้อฟัน

นิสัยเอาอาหารจากปากผู้ใหญ่ป้อนให้เด็ก : นอกจากเสี่ยงต่อโรคติดเชื้อที่ถ่ายทอดทางน้ำลาย เช่น หวัด เจ็บคอ โรคเริม ฯลฯ ยังทำให้เด็กได้รับเชื้อแบคทีเรียที่ทำให้ฟันผุจากปากผู้ใหญ่ที่มีฟันผุด้วย

สุขภาพฟันของทารกขึ้นอยู่กับอาหารที่ทารกกิน นมผงมีรสหวาน มีแร่ธาตุ และ วิตะมินที่จำเป็นต่อร่างกาย ไม่ครบ ไม่เพียงพอสำหรับสุขภาพฟันที่แข็งแรง แต่น้ำนมแม่เป็นอาหารที่สมบูรณ์แบบ ประกอบด้วยสารอาหารที่จำเป็นครบทุกตัวสำหรับทารก เพราะธรรมชาติออกแบบน้ำนมแม่มาเพื่อเป็นอาหารที่ดีที่สุดสำหรับทารก และ เด็กเล็ก บางงานวิจัยยังพบว่า น้ำนมแม่ยังมีฤทธิ์ยับยั้งการแบ่งตัวของแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของฟันผุ และ ช่วยลดกรดในปาก

เด็กๆต้องการสารอาหารที่ดีที่สุดสำหรับการเจริญเติบโตและการมีพัฒนาการที่ดี รวมถึงการมีสุขภาพฟันที่แข็งแรง ซึ่งอาหารนั้นก็คือ น้ำนมแม่ ดังนั้นการที่ทันตแพทย์บางคนบอกพ่อแม่ไม่ให้ลูกดูดเต้ากลางคืน เพราะกลัวฟันผุนั้น อาจทำให้ลูกได้รับน้ำนมแม่น้อยกว่าที่ควรจะเป็น โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หากคุณแม่ทำงานนอกบ้าน ไม่มีโอกาสให้ลูกดูดเต้าตอนกลางวัน การดูดเต้ากลางคืนจึงเป็นสิ่งที่จำเป็น และหากลูกได้รับน้ำนมแม่น้อยลง อาจจะส่งผลเสียต่อสุชภาพ และ พัฒนาการของลูกก็เป็นได้ เพราะหากลูกไม่ได้กินนมแม่ เปลี่ยนไปใช้นมผง จะทำให้เจ็บป่วยไม่สบายบ่อยขณะเป็นเด็ก และ ส่งผลเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคเบาหวาน โรคอ้วน โรคมะเร็ง เมื่อเป็นผู้ใหญ่ ที่ถูกต้องคือ ทันตแพทย์ควรสนับสนุนให้เด็กได้กินนมแม่ต่อไปให้นานที่สุด แต่ควรเน้นย้ำให้คุณแม่ดูแลฟันของลูกให้ดี ไม่ให้กินขนม และ แปรงฟันให้สะอาดก่อนนอน

และเพื่อลดความเสี่ยงฟันผุ พ่อแม่จึงไม่ควรให้ลูกกินจุบจิบ ไม่กินขนม ไม่กินของหวาน แปรงฟันให้สะอาดก่อนเข้านอน และ หมั่นพาลูกไปตรวจฟันเป็นประจำ

ขอสรุปเรื่องการกินนมกลางคืน ดังนี้ค่ะ
-ถ้ากินนมผง ให้งดตั้งแต่เริ่มมีฟันน้ำนมขึ้นค่ะ
-ถ้าเป็นนมแม่ ให้กินจากขวด หรือ กินเต้าแต่เป็นคุณแม่ฟลูไทม์ ให้งดตั้งแต่เริ่มมีฟันน้ำนมขึ้นเช่นกัน
-ถ้าเป็นนมแม่เต้า แต่เป็นคุณแม่ทำงานนอกบ้าน กลางวันลูกไม่มีโอกาสได้กระตุ้นเต้า ถ้าคุณแม่ยังไหว ถ้าลูกยังตื่นมากินกลางคืนอยู่ ให้ดูดเต้ากลางคืนได้ค่ะ จะได้กระตุ้นการสร้างน้ำนมได้ยาวนาน แต่ถ้าลูกไม่ตื่น ก็ไม่ต้องปลุกนะคะ ให้คุณแม่ตื่นขึ้นมาปั๊มนมออกตามเวลา ก็จะสร้างน้ำนมได้ยาวนานเช่นกัน ส่วนการดูแลทำความสะอาดฟันก็ต้องเต็มที่ และเมื่อฟันแท้มา ก็ถึงเวลาต้องเลิกกินนมเต้ากลางคืนค่ะ ซึ่งส่วนใหญ่ลูกจะเลิกเองไปก่อนแล้ว

อ้างอิงจาก

http://www.askdrsears.com/topics/feeding-eating/breastfeeding/faqs/breastfeeding-and-cavities

https://www.breastfeeding.asn.au/bfinfo/breastfeeding-and-tooth-decay

http://www.ada.org/3143.aspx

ป้าหมอขอขอบคุณรูปประกอบ จากคุณแม่น้อง pooh & peem ผู้ซึ่งกินนมแม่กลางคืน แต่ไม่มีปัญหาฟันผุแต่อย่างใด