อยากให้ทุกคนอดทนคะ ไม่ใช่ว่าทุกคนจะราบรื่นและประสบความสำเร็จในการให้นมลูกจาก อกของตัวเองหมดทุกคน  ต่างคนก็เจออุปสรรคต่าง ๆ นา ๆ แตกต่างกันไป สำหรับตัวเองแล้วให้นมลูกจากเต้าทั้ง 2 คน คนโตนี่ได้ 1 ปีครึ่งเสียดายเพราะเข้าใจผิดคิดว่านมหมดประโยชน์ นั่นก็ผ่านมา 5 ปีแล้วก่อนที่จะเจอเว็บสนับสนุนนมแม่ต่าง ๆ   ตัวเองก็เจอปัญหามากมาย เลี้ยงลูกคนเดียวไม่มีใครให้ปรึกษา อาศัยหาอ่านข้อมูลแบ่งปันแชร์กันทางเว็บที่สนับสนุนนมแม่ต่าง ๆ  อ่านแล้วก็ได้รู้ว่า ยังมีคนอื่นอีกมากมายที่เจอปัญหาเหมือนเรา ตั้งแต่นั้นกำลังใจมันก็มา นี่คือสิ่งสำคัญของการให้นมแม่จนวันนี้ครบ 1 ปีกับอีก21 วัน และจะให้อีกต่อไปเรื่อย ๆ จน ลูกไม่ทานเอง นั่นอาจจะเป็นอีก 2-3 ปี ก็เป็นได้          ทุกวันนี้ให้นมลูกจากอกอย่างเดียว ไม่ได้ปั๊มเหมือนหลาย ๆ ท่าน ลูกดูดจากเต้าเฉลี่ยแล้วเกิน 20 ครั้งต่อวัน เรียกว่า หิวก็หาเต้า กลัวตกใจ อ้อน คันเหงือก ก้หาเต้า เพราะตัวเองไม่ได้ทำงานเลยมีเวลาให้ลูก 24 ชม. และลูกก็อยู่ข้างตัวตลอด ทั้งวัน ยกเว้นทำธุระส่วนตัวและทำกับข้าว จะให้พ่อเขาดู กินก็อยู่ใกล้ นอนก็นอนคู่กันแค่ 2 คนในห้อง เพราะพ่อเขาต้องไปนอนเป็นเพื่อนลูกชายคนโตอีกห้องหนึ่ง เรียกว่า ตัวติดกันทั้งวัน ตอนแรกก็เหนื่อยและเครียด แถมง่วง เพราะกลางคืนลูกตื่นกินนมทุก 2 ชม. ซึ่งทุกวันนี้ก็ตื่นอย่างนี้ บางทีก็ทุกชม.ก็มี บางทีเขาปวดท้องนอนกระสับกระส่าย ฝันร้าย ตื่นมาร้องกลางคืน ก็ได้ดูดนมจากเต้าเขาถึงหลับได้อย่างสบายใจ หรืออาจจะเป็นการเช็คดูว่า อืม มีนมให้ดูด คนนี้แม่เราแน่ ๆ เพราะกลางคืนมันมืด บางทีง่วงแล้วลืมตาไม่ขึ้นเลยอาศัยสัมผัสเอา จะดมกลิ่นก็คงไม่มั่นใจเพราะมันง่วงสมองเลยเบลอมั้ง ตอนลูก4เดือนเกิดอาการปฏิเสธเต้าไม่ยอมกิน เราก็ตั้งใจว่ายังไงก็ต้องผ่านไปให้ได้ ไม่ยอมซื้อนมผสมมาเด็ดขาด ได้แต่แร้องไห้ อ้อนวอนขอร้องลูกให้ยอมกิน อุ้มลูกกระเตงกินบ้าง เดินกินบ้าง ลองทุก ๆ ท่า ตามที่คลีนิคนมแม่แนะนำมา กระเตงแนบอก วิ่งรอบบ้านก็ทำมาแล้ว ทำทุกอย่างเท่าที่ทำได้ สุดท้ายทำแบบนี้ทุกวันจนลูกเข้าเดือนที่ 6 ลูกก็ยอมดูเต้าในท่าปกติ เคยอ่านหนังสือเล่มหนึ่งเขาเขียนว่า แค่คุณเลี้ยงลูกแล้วลูกยังสามารถหายใจได้ กินได้ เล่นได้ ดูแล้วปกติดี นั่นแสดงว่าคุรได้ทำหน้าที่ของแม่ได้ดีที่สุดแล้ว ขอให้คุรคิดไว้อย่างนี้เสมอเมื่อหมดเวลาของหนึ่งวัน  และตัวเองคิดว่า การเล่นกับลูก ลูกหัวเราะ อารมณ์ดี นั่นเป็นโบนัสที่ได้รับจากการทำดีที่สุด ส่วนอารมณ์เกรี้ยวกราด งอแง ของลูก ถือว่าเป็นเรื่องปกติที่แม่ทุกคนต้องเจอ  คิดอย่างนี้ ทำให้สามารถเลี้ยงลูกมาและผ่านปัญหาสารพัดมาได้     สู้นะคะ ทุกอย่างอยู่ที่ใจ เมื่อไรก็ตามที่น้ำนมเริ่มน้อย แสดงว่าคุณกินน้ำไม่พอ และมันก็มีวิธีแก้คือก่อนคุณให้นม ไม่ว่าจากเต้าหรือปั๊ม คุุณก็กินน้ำอุ่นให้มาก อาหารอะไรที่เพิ่มน้ำนม คุณต้องกินถึงแม้มันจะไม่ใช่อาหารที่คุณชอบ เวลาคุณให้นมคุณมองเขาด้วยสายตาอ่อนโยน มองเขาด้วยความรัก แล้วคุรจะมีความคิดที่ว่า คุณสามารถทำให้เขาได้ทุกอย่าง ให้ได้แม้กระทั่งชีวิตคุณเอง   เมื่อใดก็ตามที่คุณรู้ว่านมมันจะแห้ง มันน้อยลง หากคุรมีสัญชาติญานความเป็นแม่ในตัว คุณจะรู้ทันทีว่าคุณต้องหาทางไม่ว่าทางใดก็ทางหนึ่งเพื่อเพิ่มน้ำนมให้ลูก นั่นคือคุณมีสัญชาติญานของความเป็นแม่ในตัว  แต่หากคุณรู้ว่านมกำลังน้อย นมกำลังหมด ปั๊มไม่ออก แล้วคุรได้แต่ตีโพยตีพาย ร้องไห้ เครียด โวยวายที่นั่นที่นี่ ว่าคุณไม่มีนมพอให้ลูก ปั๊มไม่ออก นั่นแสดงว่าคุณเป็นได้ แม่ได้แค่ตัว แต่ไม่สามารถเป็นแม่ได้ทั้งจิตและวิญญานที่คุณมี เพราะเดี๋ยวนี้มันมีข้อมูลมากมายที่พร้อมจะช่วยคุณ อย่าพร่ำบอกว่า ไม่สามารถให้นมลูกได้จนครบ 6 เดือน หรือไม่สามารถให้นมลูกได้แม่กระทั่งเดือนเดียว เพราะนั่นคือคำแก้ตัว ข้ออ้างให้คุณดูดีและน่าเห็นใจในสายตาคนอื่น  แต่ในใจคุณเองละ คุณคิดอย่างไร ลูกคุณละ น่าเห็นใจมั้ย นอกจากน้ำนมจากแม่ที่จะได้รับ มันยังมีอีกลายสิ่งอย่างที่เด็กแต่ละคนจะได้รับจากแม่ สายสัมพันธ์ต่างๆ  เด็กเล็กแบเบาะ ไม่ต้องการอะไรทั้งนั้น นอกจากนมแม่ กลิ่นอายตัวแม่ การสัมผัส กอด ปลอบโยน เสียง ลมหายใจของแม่ ..................... คุณลองหลับตาสิ หากคุณเป็นทารก คุณต้องการสิ่งใด ............. คุณคงต้องการความอบอุ่น มั่นคง สบาย   แล้วทุกอย่างมนัเป็นคุณสมบัติของคนเป็นแม่มีให้ไม่ใช่หรือ.......................................... ขอให้ทุกคนผ่านพ้นอุปสรรคและให้นมสำเร็จตามเป้าหมายที่วางไว้นะคะ