พระราชบัญญัติการขนส่งทางบก พ.ศ. 2522 กำหนดให้รถที่ใช้ในการขนคน สัตว์ หรือสิ่งของ ต้องมีสภาพมั่นคงแข็งแรงพร้อมต่อการใช้งาน มีเครื่องอุปกรณ์และส่วนควบถูกต้อง และพระราชบัญญัติรถยนต์ พ.ศ. 2522 กำหนดให้รถที่จะขอทะเบียนได้ต้องเป็นรถที่มีส่วนควบและมีเครื่องอุปกรณ์สำหรับรถครบถ้วนถูกต้องและผ่านการตรวจสภาพรถจากนายทะเบียนหรือจากสถานตรวจสภาพที่ได้รับอนุญาตจากกรมการขนส่งทางบกแล้ว โดยไม่ได้กำหนดว่า รถ กี่ ปี ต้อง ตรวจ สภาพ ก่อน ต่อภาษีรถยนต์

กรมการขนส่งทางบกเป็นหน่วยงานออกข้อกำหนดเพื่อให้สอดคล้องกับพระราชบัญญัติดังกล่าวโดยกำหนดว่า รถกี่ปีต้องตรวจสภาพ รถที่เข้าเงื่อนไขดังต่อไปนี้ต้องตรวจสภาพก่อนต่อทะเบียนรถ หรือ ต่อภาษีรถยนต์ เพื่อความปลอดภัยของผู้ขับขี่ ผู้โดยสาร ผู้ขับขี่รถคันอื่น และคนใช้ถนนร่วมกัน รวมถึงเพื่อสิ่งแวดล้อมที่ดีด้วย

·       รถยนต์นั่งส่วนบุคคลไม่เกิน 7 คน (รย. 1) ที่มีอายุใช้งานครบ 7 ปีขึ้นไป

·       รถยนต์นั่งส่วนบุคคลเกิน 7 คน (รย. 2) ที่มีอายุใช้งานครบ 7 ปีขึ้นไป

·       รถยนต์บรรทุกส่วนบุคคล (รย. 3) ที่มีอายุใช้งานครบ 7 ปีขึ้นไป

·       รถจักรยานยนต์ (รย. 12) ที่มีอายุใช้งานครบ 5 ปีขึ้นไป

การนับอายุการใช้งานของรถให้นับตั้งแต่วันที่จดทะเบียนครั้งแรกถึงวันสิ้นอายุภาษีประจำปี โดยสามารถนำรถไปตรวจสภาพล่วงหน้าได้ไม่เกิน 3 เดือน ก่อนถึงวันสิ้นอายุภาษีประจำปีที่สถานตรวจสภาพรถเอกชน (ตรอ.) หรือกรมการขนส่งทางบก ใช้เวลาตรวจสภาพ 15 - 30 นาทีต่อคัน และได้รับใบตรวจสภาพรถหลังตรวจเสร็จ ใบตรวจสภาพรถมีอายุ 90 วัน นับตั้งแต่วันที่ตรวจสภาพ กรณีที่ตรวจสภาพไม่ผ่านเจ้าของรถสามารถนำรถไปแก้ไขตามคำแนะนำแล้วนำกลับมาตรวจสอบใหม่ได้ โดยเอกสารที่ต้องนำไปพร้อมกับรถเมื่อตรวจสภาพคือสมุดจดทะเบียนรถหรือสำเนาสมุดจดทะเบียนรถ

อย่างไรก็ตามมีรถยนต์ที่ไม่สามารถนำไปตรวจสภาพได้ที่สถานตรวจสภาพรถเอกชน (ตรอ.) ต้องนำไปตรวจที่หน่วยงานของกรมการขนส่งรับรองเท่านั้น ได้แก่

·       รถที่เปลี่ยนสีหรือส่วนใดส่วนหนึ่งของรถให้ผิดไปจากรายการที่ระบุไว้ในสมุดคู่มือทะเบียนรถ

·       รถที่ไม่สามารถตรวจสอบเลขตัวรถหรือเลขเครื่องยนต์ เช่น ชำรุด ลบเลือน ไม่พบตัวเลข เป็นต้น

·       รถที่มีการแจ้งไม่ใช้ชั่วคราว หรือไม่ใช้รถตลอดไปไว้

·       รถเก่าที่มีเลขทะเบียนรุ่นเก่า เช่น กท-12345 เป็นต้น ต้องนำรถไปเปลี่ยนทะเบียนรถใหม่ก่อน

·       รถที่ถูกโจรกรรมแล้วได้คืน

นำใบตรวจสภาพรถพร้อมกับ พ.ร.บ. ส่วนท้าย หนังสือจดทะเบียนรถ และเอกสารรับรองการติดแก๊สสำหรับรถที่มีการติดตั้งแก๊สไปต่อภาษีรถยนต์ได้ที่สำนักงานขนส่ง ที่ทำการไปรษณีย์ ห้างสรรพสินค้าที่ร่วมโครงการ (เฉพาะวันเสาร์และวันอาทิตย์) และธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธกส.)

ต่อภาษีรถยนต์ แล้วอย่าลืม ต่อประกันรถยนต์ ภาคสมัครใจและ ต่อ ใบขับขี่ รถยนต์ ด้วย แล้วอย่าเลือหาว่า ต่อ ใบขับขี่ ใช้ อะไร บ้าง เพื่อความรวดเร็วในการดำเนินการ ไม่ทำให้เสียเวลา เพื่อความคุ้มครองอย่างต่อเนื่องและไม่มีปัญหาเมื่อเกิดอุบัติเหตุ