 |
| คนดีของพ่อ
สมุดบันทึก คนดีของพ่อ มอบไว้ให้ลูก แทนคำว่ารัก จากพ่อ ******* พระบรมราโชวาทพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ภูมิพลอดุลยเดชมหาราช หน้าที่สำคัญของนักเรียน อยู่ที่เรียนให้เต็มกำลังและให้สำเร็จ การเรียนให้ได้อย่างนั้นจะทำอย่างไร ก็ต้องเข้าใจว่า เราจะต้องมีวิชาสำหรับสร้างตัวให้มีความสุขความเจริญต่อไปข้างหน้า ถ้าไม่ขวนขวายศึกษาเสียแต่ต้น จะไม่มีโอกาส จะทำให้ชีวิตอับเฉาเป็นคนไร้ประโยชน์ เพราะไม่มีความรู้ติดตัว เมื่อเข้าใจอย่างนี้แล้วจะได้รักเรียน ขยันเรียนด้วยความบากบั่นอดทน เพราะรู้ซึ้งถึงประโยชน์และคุณค่าของวิชาความรู้ การที่จะเรียนให้ได้ดี ให้รู้วิชาแจ่มแจ้งลึกซึ้งได้นั้น นอกจากจะอยู่ที่ความตั้งใจและความหมั่นเพียรแล้ว ยังอยู่ที่ความมีสัมมาคารวะ ความฉลาดที่จะทำให้ตัวเป็นที่เมตตาเอ็นดูของครูด้วย ถ้าทำตัวดี มีความอ่อนน้อม เคารพเชื่อฟังครู เอาใจใส่ช่วยเหลือในกิจต่างๆ แม้เล็กน้อยก็ไม่นิ่งดูดายหรือเฉยเมย ครูย่อมมองเห็นความดีในกายในใจของเรา จะรักใคร่เหมือนเป็นทั้งลูกทั้งศิษย์ จึงขอให้จำไว้ และพยายามปฏิบัติให้ได้ทุกคน พระบรมราโชวาทพระราชทานแก่ครูและนักเรียน ในโอกาสเข้าเฝ้าพระราชทานรางวัล ******* คนดีของฉันรึ จะต้องเป็นคนที่ไม่พูดปด ไม่สอพลอ ไม่อิจฉาริษยา ไม่คดโกง และไม่มีความทะเยอทะยานอย่างบ้าๆ แต่พยายามทำหน้าที่ของตนให้ดี ในขอบเขตของศีลธรรม พระราโชวาทในสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ******* ฉันเดินตามรอยเท้าอันรวดเร็วของพ่อโดยไม่หยุด ผ่านเข้าไปในป่าใหญ่ น่ากลัว ทึบ แผ่ไปโดยไม่มีที่สิ้นสุด มืดและกว้าง มีต้นไม้ใหญ่เหมือนหอคอยที่เข้มแข็ง พ่อจ๋า... ลูกหิวจะตายอยู่แล้ว และเหนื่อยด้วย ดูซิจ๊ะ... เลือดไหลออกมาจากเท้าทั้งสองที่บาดเจ็บของลูก ลูกกลัวงู เสือ และหมาป่า พ่อจ๋า... เราจะถึงจุดหมายปลายทางไหม พ่อเห็นแล้วว่า หนามตำเนื้ออ่อนๆ ของเจ้า เลือดของเจ้า เปรียบดังทับทิมบนใบหญ้าใกล้น้ำ น้ำตาของเจ้าที่ไหลต้องพุ่มไม้สีเขียว เปรียบดังเพชรมรกตที่แสดงความงามเต็มที่ ลูกเอ๋ย... ในโลกนี้ ไม่มีทีที่ไหนดอกที่มีความรื่นรมย์และความสบายสำหรับเจ้า ทางของเราไม่ได้ปูด้วยดอกไม้สวยๆ จงไปเถิด แม้ว่ามันจะเป็นสิ่งที่บีบคั้นหัวใจเจ้า เพื่อมนุษยชาติ จงอย่างละความกล้า เมื่อเผชิญกับความทุกข์ ให้อดทนและสุขุม และจงมีความสุขที่ได้ยึดอุดมการณ์ที่มีค่า ไปเถิด... ถ้าเจ้าต้องการเดินตามรอยเท้าพ่อ บทพระนิพนธ์แปลในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ******* สมุดบันทึก คนดีของพ่อ พ่อหวังว่าสมุดบันทึกเล่มนี้ จักเป็นประทีปส่องทางชีวิต และเข็มทิศบอกทางให้แก่ลูก อันเป็นที่รักยิ่งของพ่อ ******* ถึงลูก... คนดีของพ่อ ชีวิตที่ผ่านมาจวบจนกระทั่งถึงวันสุดท้ายแห่งชีวิตของพ่อแม่นั้น ความหวังสูงสุด... อยู่ที่ลูก ความมีกำลังใจสูงสุด... อยู่ที่ลูก ความสุขสูงสุด... ก็อยู่ที่ลูก ลูกจึงเป็นทั้งความหวัง... เป็นทั้งกำลังใจ... เป็นทั้งความสุข ของพ่อและแม่ คำพระท่านสอนว่า... ความรักของพ่อแม่เป็นเสมือนดาบสองคม เป็นคุณก็ได้ เป็นโทษก็ได้ ถ้ารักลูกถูกทาง... ก็เป็นคุณแก่ลูก ถ้ารักลูกผิดทาง... ก็เป็นโทษแก่ลูก พ่อแม่จำนวนไม่น้อยได้ทำลายลูกของตนเอง โดยอาศัยความรักที่ผิดทางเป็นมูลฐาน ความภูมิใจของพ่อแม่ คือ... เลี้ยงลูกถูกธรรม เพราะลูกคือมรดกชิ้นแรกที่มีชีวิตของพ่อแม่ พ่อแม่จึงมีความปรารถนาอย่างยิ่งที่จะเลี้ยงลูกให้เป็นคนเก่ง... คนดี และมีความสุข มีสิ่งใดที่จักทำให้ลูกมีชีวิตที่ประสบความสำเร็จและมีชีวิตที่เป็นสุข พ่อแม่ก็ต้องแนะนำ ตักเตือน อบรม สั่งสอน อ้อนวอน แม้กระทั่งคาดโทษหรือลงโทษตามสมควร พ่อแม่ก็ต้องกระทำเช่นนั้น เพื่ออนาคตของลูกทุกคน ความรับผิดชอบ เป็นสิ่งสำคัญสำหรับลูก ถ้าใครมีแล้วผู้นั้นจักเป็นคนที่กระทำสิ่งใดก็จักประสบความสำเร็จและเป็นที่รักใคร่ของผู้อื่นอยู่เสมอ ผู้รับผิดชอบ คือ... ผู้ที่มีความตั้งใจทำงาน ผู้ที่มีความจริงใจในการทำงาน ทำงานตามกำหนด ไม่คั่งค้าง ผู้รับผิดชอบเป็นผู้เตือนตนเองอยู่เสมอ ไม่ต้องให้ใครมาเตือน เพราะฉะนั้นขอให้จงตักเตือนตนเองอยู่เสมอว่า... เรามีหน้าที่อะไร? เรามีงานอะไรที่ต้องทำ? เมื่อหมั่นเตือนตนเองแล้ว... เราต้องทำอย่างสุดความสามารถ และเมื่อทำได้เช่นนี้ เราก็จักเป็นคนที่มีความรับผิดชอบอย่างสม่ำเสมอ ความสำเร็จ... ก็จักบังเกิดขึ้นแก่ลูกอย่างแน่นอน พ่อจึงหวังว่า... ข้อคิด คติธรรม คำสอน ที่พ่อได้รวบรวมมาจากความรัก ความห่วงใย และความรู้สึกของพ่อทุกคนบนพื้นพิภพนี้ จักเป็นเสมือนเข็มทิศชี้นำทางดำเนินชีวิต ให้แก่ลูกของพ่อ เพื่อความสุข และความสำเร็จในชีวิตของลูกในอนาคต พ่อขออวยพร ******* ๑. เริ่มแรก คำสอนของพ่อลูกจงจำไว้ว่า... เมื่อมีปัญหา อย่าละทิ้งหน้าที่ เพราะเมื่อไม่ละทิ้งหน้าที่ ปัญหาก็หมดไปด้วยการทำตามหน้าที่ ที่มีปัญหาอยู่ทุกวันนี้เพราะ... คนเราละทิ้งหน้าที่ ๒. หน้าที่ของคน... เป็นสิ่งที่ต้องปฏิบัติ ไม่ว่าใครหรือผู้ใด ก็ต้องมีหน้าที่ของตน และผลแห่งการทำหน้าที่นั้นจักทำให้ลูกเจริญ... จักทำให้ลูกก้าวหน้า... จักทำให้ลูกมีความสุขตามฐานะ... จักทำให้ลูกมีชีวิตรอดปลอดภัย... จักทำให้ลูกอยู่ก็อยู่ดี จะตายก็ตายดี ๓. เมื่อลูกพอใจ... ก็อย่าไปอยากได้จนเกินไป เมื่อไม่พอใจ... ก็อย่าไปทำลายสิ่งนั้นเสีย ต้องฝึกหัดทำใจให้ปล่อยวาง เมื่อปล่อยวางได้ก็ไม่มีเป็นโรคประสาท ไม่พลาดจากความดี ๔. การจะทำสิ่งใด ขอให้ลูกเตรียมพร้อม หมายถึง การตระเตรียม ป้องกัน แก้ไข... ไว้ล่วงหน้า ในสิ่งที่ตนเองกำลังกระทำอยู่ หรือเหตุการณ์นั้นใกล้จะมาถึง การเตรียมพร้อม... จึงเป็นการป้องกันและแก้ไขปัญหาได้อย่างดีที่สุด ๕. การศึกษา เป็นสิ่งที่ต้องกระทำในทุกเวลา ทั้งเวลาที่เรายังเล็ก หรือมีอายุรุ่นหนุ่มสาว แม้กระทั่งย่างเข้าสู่ในวัยชรา พ่อแม่ขอเตือนลูกว่า... จงมีฉันทะ และอย่าอวดรู้ จงมีฉันทะ... ในการเรียนรู้ฝึกฝน และมีใจรักในการเรียนรู้นั้น อย่าอวดรู้... ว่า ฉันรู้แล้ว ฉันทำเป็น ฉันเก่ง และคิดว่าทำเองได้ เพราะคนอวดรู้ คือ คนประมาท อันจักนำไปสู่ความเสียหายได้ ๖. ขอให้ลูกจำไว้ว่า... มีแต่ความอ่อนน้อม ถ่อมตน เท่านั้น ที่จะทำให้บุคคลประสบความสำเร็จได้ ความโอหัง ยกตนข่มท่าน... ไม่ทำให้ใครประสบความสำเร็จได้ ถึงแม้จะเกิดมีขึ้นบ้าง ก็มีได้ไม่นาน ๗. เมื่อจะเดินทาง... ต้องเตรียมการเดินทาง... ต้องเตรียมแผนการสำหรับการเดินทาง... ต้องเตรียมเสบียง... ต้องเตรียมพาหนะ... ต้องเตรียมเงินทองสำหรับใช้จ่าย ด้านร่างกาย... ต้องเตรียมให้พร้อม ด้านจิตใจ... ก็เช่นเดียวกัน ยิ่งต้องรู้จักเตรียมใจให้พร้อม คือไม่ประมาท คนโบราณจึงกล่าวสอนไว้ว่า... เตรียมป้องกันไว้ ดีกว่าจะตามแก้ เพราะเมื่อคราวแย่แล้วจะแก้ไม่ทัน ๘. ทุกคนเกิดมาต้องมีความรักด้วยกันทุกคน เมื่อลูกมีคนรักและถ้าเขามารักลูกที่รูปสวยของลูก ที่ร่ำรวยทรัพย์ของลูก ไม่นานเขาจะทิ้งลูก แต่ถ้าเขารักลูก... ที่จิตใจงามของลูก เขาก็จะรักลูกยั่งยืนนาน ลูกจงพิจารณาให้ถ่องแท้ ลูกก็เช่นกัน... จงอย่ารักใครที่รูปงาม จงรักเขาที่จิตใจงาม จงรักเขาที่เขาเป็นคนดี มีความกตัญญู จงรักที่เขามีความอดทน ขยัน ประหยัด ซื่อสัตย์ และถ่อมตน ๙. ท่านเจ้าคุณพระพิพิธธรรมสุนทร กล่าวไว้ว่า... มีคนหลายคนที่... จนเพราะกิน มีคนหลายคนที่... เลวเพราะกาม มีคนหลายคนที่... ทรามเพราะเกียรติ เพราะฉะนั้น ขอให้ลูกจงระวังให้ดี... จงมีกินให้เป็น จงมีกามให้เป็น จงมีเกียรติให้เป็น เมื่อมีเป็น... ก็ไม่เป็นทุกข์ ถ้าลูกมีไม่เป็น... ก็เป็นทุกข์อย่างแน่นอน ๑๐. เมื่อลูกจักคิด จักพูด จักทำอะไร ขอให้มองไปข้างหน้า มองให้ยาวๆ มองถึงอนาคต หรือที่เขาเรียกว่า... มองการณ์ไกล เพราะคนที่จะประสบความสำเร็จในชีวิตนั้น... จะต้องเป็นผู้ที่มองการณ์ไกล คนที่มองสั้น มองใกล้ มองแคบนั้น... ทำสิ่งใดก็ล้มเหลว ถึงจะประสบความสำเร็จ ก็เพียงระยะเวลาสั้นๆ เท่านั้นเอง ๑๑. การมองการณ์ไกล... คือการมองอย่างรอบคอบ ถ้วนถี่ ไม่ประมาท คิดถึงผลได้ผลเสีย คิดถึงทางหนีทีไล่ไว้ล่วงหน้า คิดหาวิธีรุกและตั้งรับไว้พร้อม จากนั้นให้ลูกจงพิจารณาให้หลายๆ รอบ หลายๆ ด้าน การมองการณ์ไกลนั้น ต้องไม่มองแค่ปัจจุบันเท่านั้น แต่ต้องมองถึงระยะเวลาข้างหน้า มองไปถึงอนาคต มองถึงรุ่นลูกรุ่นหลานที่จักต้องเกิดมาและดำรงตระกูลให้ยืนยงยาวนานที่สุด เท่าที่จะนานได้ ๑๒. คำโบราณว่าไว้... รักยาวให้บั่น รักสั้นให้ต่อ คือว่า ถ้าเราอยากให้มีอนาคตดี มีชีวิตที่มีแต่ความสุข... ก็ต้องบั่น คือตัดขาดจากอบายมุข สิ่งเสพติด ตัดขาดจากความเกียจคร้าน ตัดขาดจากความสุรุ่ยสุร่าย ตัดขาดจากความหุนหันพลันแล่น ตัดขาดจากความโลภ โกรธ หลง อิจฉาริษยา เพราะสิ่งเหล่านี้คอยบั่นทอนอนาคตของเราเอง ส่วนรักสั้นให้ต่อนั้น คือ... ถ้าไม่คิดถึงอนาคต ไม่คิดถึงความสุขของตนเองและครอบครัว... ก็ให้ทำต่อไป ได้แก่การติดอบายมุข การติดสิ่งเสพติด ติดความเกียจคร้าน ติดโลภ โกรธ หลง อิจฉาริษยา... เช่นนี้แล้ว ไม่นานชีวิตก็จักสั้นอย่างแน่นอน ๑๓. คนโบราณกล่าวไว้ว่า คนที่บอกว่า รักพ่อ รักแม่ แต่ไม่เคยทำสิ่งใดให้ท่านชื่นใจ ไม่เคยให้แม้แต่... ความเคารพ ไม่เคยให้แม้แต่... ความเอาอกเอาใจ ไม่เคยให้แม้แต่... รอยยิ้ม ไม่เคยให้แม้แต่... ความเกรงใจ ไม่เคยให้แม้แต่... น้ำใจแม้เล็กๆ น้อยๆ อย่างนี้หรือที่บอกว่า รักพ่อ รักแม่ มันเป็นเพียงแค่คำพูดเท่านั้น มิได้แสดงออกด้วยการกระทำเลย ๑๔. ลูกจงอย่ามองเห็นว่า พ่อแม่ หรือญาติผู้ใหญ่เป็นเพื่อนเล่นของลูก จนขาดความเกรงใจ ขอให้ลูกจงเคารพและให้ความเกรงใจในตัวผู้ใหญ่ของลูกทุกคน เมื่อเขาให้ความเป็นกันเองกับลูก... ลูกต้องเคารพและยำเกรงเขา อันต้องเป็นนิสัยติดตัวลูกตลอดไป ๑๕. หลวงพ่อจรัญ ฐิตธัมโม ท่านกล่าวว่า... คนเรา... เมื่อทำผิดจงคิดแก้ไข และเมื่อจักแก้ไขก็ให้แก้ในสิ่งจำเป็น และสิ่งนั้นสามารถแก้ได้ อย่างพยายามแก้ไขในสิ่งที่แก้ไม่ได้... เพราะมันจักเกิดความทุกข์ ถ้าเราไปแก้ในสิ่งที่แก้ไม่ได้ ๑๖. ลูกจักคุยกับใคร... จงดูให้ได้ถึงลักษณะของเขาว่า เขาเป็นคนพาล หรือบัณฑิต ซึ่งผู้ที่เป็นบัณฑิตนั้น... จะมีปกติ คิดดี พูดดี ทำดี อยู่เสมอ ส่วนผู้ที่เป็นคนพาลนั้น... จักมีปกติ คิดชั่ว ทำชั่ว พูดชั่ว เป็นนิจสิน ๑๗. ลักษณะของคนพาล ได้แก่... ๑. ชอบชักชวนเราไปในทางที่ไม่ถูกไม่ควร ๒. ชอบยุ่งเรื่องอันมิใช่ธุระของตน ๓. ชอบติและวิจารณ์ในทางเสียหาย ๔. คนพาลแม้เราพูดดีๆ เขาก็โกรธ ๕. ไม่รู้จักระเบียบและวินัยขององค์กร ถ้าพบคนพาล... จงหลีกให้ไกล แต่อย่าทำให้เขาโกรธ จักเกิดเวรภัยแต่ตนและครอบครัว ๑๘. ไม่มีอะไรที่พ่อแม่จักเสียใจไปยิ่งกว่า.... การที่ลูก... ไม่เคารพพ่อแม่ การที่ลูก... ไม่เชื่อฟังพ่อแม่ การที่ลูก... ไม่เกรงใจพ่อแม่ การที่ลูกไม่เคารพ ไม่เชื่อฟัง และไม่เกรงใจนั้น เปรียบเสมือนลูกได้ทำลายน้ำใจของพ่อและแม่อย่างที่สุด... อันเป็นความเจ็บปวดสุดแสนทรมาน เมื่อรู้เช่นนี้แล้ว... ลูกจงอย่าทำ ๑๙. ในคราวที่... ลูกทุกข์ใจ ในคราวที่... ลูกกลุ้มใจ ในคราวที่... เสียใจ พ่อและแม่มีส่วนสำคัญในการที่จักช่วยเหลือลูก เข้าใจลูก แนะนำลูก และคอยประคับประคองให้ลูกเข้าใจถึงการดำเนินชีวิตว่า... ใช่ว่ามีเงินแล้วจักทำอะไรได้ทุกสิ่งทุกอย่าง มันต้องผิดหวังบ้างเป็นธรรมดา เพราะฉะนั้นอย่าให้ลูกอยากมากเกินไป... เพราะถ้าอยากมากก็ทุกข์มาก อยากน้อยก็ทุกข์น้อย ไม่อยากก็ไม่ทุกข์... ลูกจงจำไว้ ๒๐. ลูกต้องระวังคนพิการใจให้มาก คนพิการกาย... มิได้เป็นพิษเป็นภัยแก่ใคร แต่ถ้าคนพิการใจ... ย่อมสร้างความวุ่นวาย ความยุ่งยากแก่มนุษย์และสัตว์ ให้ได้รับความเดือดร้อน มากมายหลายเท่านัก สมุดบันทึก คนดีของพ่อ จากพ่อผู้เขียนบรรยายแทนความรู้สึกของพ่อทุกคน จัดพิมพ์เผยแพร่โดยธรรมสภาและถาบันบันลือธรรม ธรรมสภา/สถาบันบันลือธรรม เลขที่ ๑/๔-๕ ถนนบรมราชชนนี เขตทวีวัฒนา กทม. ๑๐๗๐๐ โทรศัพท์ (๐๒) ๔๔๑ ๑๕๘๘ (๐๒) ๔๔๑ ๑๕๓๕ (๐๒) ๔๔๑ ๑๙๑๗ |
Copyright © 2010 All Rights Reserved.
