บทความโดย พญ.สุธีรา เอื้อไพโรจน์กิจ https://www.doctorbreastfeeding.com/
ลูกชายวัย 4 ขวบนอนหายใจเสียงดังตั้งแต่ยังเล็ก เมื่อเร็วๆนี้เขาเริ่มกรน หายใจดังกว่าปกติและไอเล็กน้อย คุณหมอบอกว่าลูกเป็นโรคต่อมอดินอยด์และต่อมทอนซิลโต อยากทราบว่าโรคนี้เกิดขึ้นได้อย่างไร และจะดูแลรักษาอย่างไรดี
ต่อมอดีนอยด์ (อยู่ด้านหลังของโพรงจมูก) และต่อมทอนซิลเป็นส่วนของร่างกายที่มีเม็ดเลือดขาวอยู่เป็นจำนวนมาก ทำหน้าที่ดักจับเชื้อโรคที่เข้าสู่ร่างกายบริเวณช่องจมูกและปาก วัยเด็กเป็นวัยที่มีโอกาสติดเชื้อได้บ่อย สองต่อมนี้จะมีขนาดใหญ่กว่าช่วงวัยอื่น ผู้ที่มีปัญหาติดเชื้อหวัดบ่อย เช่น เด็กที่เป็นโรคภูมิแพ้ โรคแพ้นมวัว เด็กที่อยู่กันในเนอสเซอรี่ จะมีปัญหาต่อมโตมากจนมีภาวะแทรกซ้อน เช่น
หูอักเสบ ไซนัสอักเสบซ้ำซาก เนื่องจากต่อมที่โตจะไปกีดขวามช่องทางที่เชื่อมต่อกับหูชั้นกลางและโพรงไซนัส ทำให้เกิดการติดเชื้อตามมา
และเมื่อติดเชื้อบ่อย ก็จะทำให้ต่อมโตมากยิ่งขึ้น จนขัดขวางทางเดินหายใจ ทำให้หายใจเสียงดัง นอนกรน หยุดหายใจขณะนอนหลับเพราะเมื่อเริ่มหลับลึก ลิ้นจะตกลงไปอุดทางเดินหายใจที่แคบมากอยู่แล้ว เมื่อออกซิเจนไปสมองลดลง จึงตื่นบ่อยและส่งผลต่อการทำงานของสมอง และความจำ ทำให้ฮอร์โมนการเติบโตหลั่งน้อย เรียนหนังสือไม่ดี พฤติกรรมผิดปกติ เช่น เซื่องซึมหรือซนผิดปกติ
เมื่อร่างกายได้รับออกซิเจนน้อยลง หัวใจจะทำงานหนัก ทำให้มีอาการหัวใจวายได้
ขัดขวางการกลืน ทำให้กลืนอาหารลำบาก เป็นเด็กกินอาหารยาก มีอาการอาเจียนง่าย
โครงสร้างรูปใบหน้าเปลี่ยนแปลง เนื่องจากหายใจทางจมูกได้น้อยจึงต้องอ้าปากไว้ตลอดเวลา ฟันหน้ายื่น การสบฟันผิดปกติ ดั้งจมูกแบน เพดานปากสูงและแคบ พูดเสียงขึ้นจมูก พูดไม่ชัด เป็นเด็กหน้าตายหรือสีหน้าค่อนข้างเรียบเฉยไม่ใคร่มีความสุข
ในกรณีลูกของคุณแม่ มีอาการหายใจเสียงดังตั้งแต่เล็ก อาจเข้าได้กับกรณีแพ้โปรตีนนมวัวซึ่งเป็นอาการของโรคภูมิแพ้ และตอนนี้มีอาการไอร่วมด้วย หมอคิดว่าลูกอาจจะมีอาการของไซนัสอักเสบร่วมด้วย วินิจฉัยได้โดยการเอกซเรย์ และรักษาโดยการให้ยาปฏิชีวนะต่อเนื่องเพื่อรักษาการติดเชื้อในไซนัสให้หายสนิท ร่วมกับการล้างจมูกด้วยน้ำเกลือและพ่นยาสเตียรอยด์ต่อเนื่องเพื่อทำให้อาการภูมิแพ้ที่จมูกดีขึ้น พร้อมกับหาสาเหตุว่ามีอะไรบ้างที่ลูกแพ้นอกจากโปรตีนนมวัว อาจทราบได้โดยการทำทดสอบผิวหนังหรือเจาะเลือด เพื่อที่จะได้หลีกเลี่ยง คุณแม่ควรลองให้ลูกหยุดกินนมวัวและผลิตภัณฑ์จากนมวัว อาการน่าจะดีขึ้น และเมื่อไม่ติดเชื้อบ่อยๆ ต่อมอดีนอยด์และทอนซิลอาจเล็กลงจนอาการหายใจเสียงดังและนอนกรนดีขึ้นได้โดยไม่ต้องผ่าตัดเอาออก แต่หากยังไม่ดีขึ้นแล้วพบว่าลูกมีปัญหาหยุดหายใจขณะนอนหลับ แพทย์จะพิจารณาทำการผ่าตัดต่อมอดีนอยด์และทอนซิลออกในที่สุด
