บทความโดย พญ.สุธีรา เอื้อไพโรจน์กิจ https://www.doctorbreastfeeding.com/
ผิวหนังทารก ทารกแรกเกิดมีผื่นหรือจุดขึ้นตามตัว ซึ่งส่วนใหญ่จะหายไปได้เองหรือจางลงจนมองแทบไม่เห็น แต่อาจมีผื่นที่แสดงถึงความผิดปกติบางอย่างที่รุนแรง หากลูกมีผื่นที่ดูแปลกๆ อย่ารีรอที่จะถามคุณหมอ
ตาหูจมูกปาก คุณล้างใบหูของลูกได้ แต่อย่าใช้ไม้พันสำลีเข้าไปเช็ดในรูหูของลูกเพราะไม่เพียงแต่จะดันให้ขี้หูเข้าไปอุดตันแล้วยังอาจทำให้ลูกเจ็บ ทารกผลิตน้ำตาเพื่อชะล้างฝุ่นที่ปลิวเข้าตาได้เอง จึงไม่ต้องใช้น้ำยาหยอดตาในภาวะที่ตาเป็นปกติ ในปากไม่ต้องการดูแลอะไรเป็นพิเศษ จมูกของลูกจะมีขนเล็กๆช่วยกวัดไกวและมีการสร้างน้ำเมือกบนเยื่อบุในโพรงจมูกเพื่อดักจับสิ่งแปลกปลอมที่สูดเข้าไป และทารกจะจามออกมาได้ หรือคุณอาจช่วยเอาออกมาได้โดยใช้ไม้พันสำลีทำความสะอาดหลังอาบน้ำ ไม่ต้องกังวลถ้าลูกร้องไห้ เมื่อทำเสร็จแล้วเขาจะหยุดเอง
เล็บ ควรทำตอนลูกหลับ อาจใช้ที่ตัดเล็บหรือกรรไกรตัดเล็บสำหรับเด็ก ระวังไม่ให้ตัดโดนเนื้อ และควรตะไบเพื่อให้หมดคม เพื่อป้องกันการขีดข่วน
กระหม่อมหน้าและหลัง ส่วนของกระโหลกที่ไม่มีกระดูกปกคลุมมีอยู่ 2 แห่ง คือด้านหน้าเป็นรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน และด้านหลังมีขนาดเล็กกว่าเป็นรูปสามเหลี่ยม ขนาดของกระหม่อมเล็กใหญ่แตกต่างกันในทารกแต่ละคน แต่จะเล็กลงเรื่อยๆเมื่อทารกโตขึ้น กระหม่อมหลังปิดเร็วภายใน 1-2 เดือน แต่กระหม่อมหน้าอาจนานถึง 2 ปี พ่อแม่มักกังวลเวลาจับโดนกระหม่อมซึ่งไม่เป็นอันตราย เพราะส่วนนี้มีเนื้อเยี่อที่แข็งแรงมาก มีความเหนียวเทียบเท่ากับความเหนียวของกระสอบทรายปกคลุมอยู่ บางครั้งคุณอาจเห็นการเต้นตามชีพจร
สายสะดือ ในท้องของแม่ ทารกได้รับอาหารผ่านมาทางเส้นเลือดที่อยู่ในสายสะดือ หลังคลอดคุณหมอจะใช้ตัวหนีบหรือเชือกมัดที่สายสะดือแล้วตัดให้สั้นห่างจากตัวลูกประมาณ 2-3 เซนติเมตร ส่วนของสายสะดือที่เหลืออยู่จะค่อยๆแห้งและหลุดไปได้เองภายใน 2-3 สัปดาห์ แต่บางคนอาจใช้เวลานานกว่า หลังจากสายสะดือหลุดไปแล้ว ส่วนของผิวหนังตำแหน่งนั้นจะมีเลือดซึมเล็กน้อยต่ออีก 2-3 สัปดาห์ แล้วจึงแห้งสนิท ควรเช็ดทำความสะอาดด้วยอัลกอฮอล์เพื่อไม่ให้ติดเชื้อ บางคนที่สะดือหลุดช้ามากจะมีตุ่มสีชมพูเล็กๆเกิดขึ้น ทำให้สะดือแห้งช้ามาก คุณหมอจะช่วยทำให้ส่วนนี้ฝ่อไปได้โดยการจี้ด้วยสารเคมี
หากสายสะดือและผิวหนังรอบๆมีอาการแดง กลิ่นเหม็นหรือมีน้ำเหลืองเยิ้ม แสดงว่ามีการติดเชื้อ คุณควรพาลูกไปพบแพทย์ทันที เพราะการติดเชื้ออาจลุกลามจนรุนแรงได้
