บทความโดย พญ.สุธีรา เอื้อไพโรจน์กิจ https://www.doctorbreastfeeding.com/
"ลูกเล็กไม่ยอมกินยา พอใช้ไซริงก์ฉีดเข้าไปได้ก็อมไว้หรือพ่นทิ้ง จะป้อนด้วยวิธีไหนดี ผสมกับน้ำหรือนมได้หรือเปล่า"
มีหลายวิธีในการให้ยาแก่เด็กที่กินยายาก คุณแม่ทดลองดูนะคะ
1.ถามคุณหมอที่ให้ยาว่า ยาแต่ละชนิดผสมกับอาหารได้หรือไม่ ถ้าอาหารไม่รบกวนการดูดซึมของยาหรือเปลี่ยนคุณสมบัติยา คุณแม่สามารถใช้วิธีเจือจางยาด้วยน้ำเปล่า น้ำผลไม้หรือนม เด็กอาจพอรับได้ถ้ารสชาดยาไม่เข้มข้นมากนัก แต่คุณแม่ต้องมั่นใจว่าลูกกินครบ แต่ถ้าลูกจับได้ว่ามียาผสมอยู่แล้วไม่ยอมกิน อย่าใช้วิธีนี้อีกต่อไป
2.ลองขอยาเม็ดจากคุณหมอ ใช้ที่ตัดยาแบ่งยาตามขนาดที่ต้องการ ไม่ใช้มีดทั่วไปเพราะแบ่งได้ไม่แม่นยำและยาอาจแตกไม่ได้สัดส่วน เอามาตำให้ละเอียดแล้วคลุกกับกล้วยบด โยเกิต แยม ครีมซอสหรือท้อปปิ้งราดแพนเค้กหรือไอศครีม แล้วให้ลูกกิน จะให้ดีลองฝึกล่วงหน้าให้ลูกกลืนอาหารเหล่านี้แบบไม่ต้องเคี้ยว จะได้ไม่สัมผัสโดนรสขมของยา การใช้ยาเม็ดผสมกับอาหารจะดีกว่าใช้ยาน้ำ เพราะปริมาณยาน้อยกว่า ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น มีแต่รสชาด แถมยาเม็ดบางอย่างไม่มีรสชาดเลย แต่ยาเม็ดบางอย่าง ไม่สามารถแบ่งได้ เพราะผู้ผลิตทำโดยเฉพาะให้แตกตัวในกระเพาะอาหารเท่านั้น เพื่อให้ยาค่อยๆออกฤทธิ์ จะใช้วิธีนี้ไม่ได้ค่ะ
ถ้าเป็นเด็กอายุ 3-4 ขวบ อาจลองฝึกให้กลืนยาเม็ด หมอเคยเจอเด็ก 2 ขวบกลืนยาเม็ดได้ เพราะชอบเลียนแบบพี่ การฝึกอาจใช้เม็ดฟลูออไรด์ (แต่ฟลูออไรด์ห้ามกินเกินขนาด เพราะจะทำให้ฟันตกกระ) หรือลองกลืนวิตะมินซี โดยดื่มน้ำก่อนเล็กน้อยเพื่อไม่ให้ภายในปากแห้ง กันไม่ให้เม็ดยาติดในปาก วางเม็ดยาที่กลางลิ้นแล้วให้ดูดน้ำจากหลอดในท่าก้มหน้าเล็กน้อย แล้วให้ลูกกลืนน้ำ แรงน้ำจากหลอดจะพายาเข้าไปเอง ถ้าลูกกลืนยาเม็ดเป็น ครั้งต่อไปบอกให้คุณหมอจัดยาเม็ดแทนยาน้ำ เพราะราคาถูกกว่า เก็บรักษาง่ายกว่า ยาเสื่อมยากกว่า ทำให้ประสิทธิภาพการรักษาดีกว่า และลูกไม่ได้รับน้ำเชื่อม คือ น้ำตาลเทียมและสีผสมอาหารโดยไม่จำเป็น เพราะอาจเป็นสาเหตุของอาการแพ้ได้
3.เตรียมแก้วน้ำหรือเครื่องดื่มที่ชอบไว้ล้างยาที่ตกค้างในปาก การให้ดูดไอศครีมแท่งหวานเย็นก่อนกินยาอาจช่วยให้ลิ้นชา ทำให้ได้รับรสขมจากยาน้อยลง ยาบางอย่างแช่เย็นแล้วรสชาดจะขมน้อยลง แต่บางอย่างจะขมมากขึ้น ให้ถามจากคุณหมอก่อน
4.การให้ยาให้ทำโดยท่าทีสงบ ไม่ข่มขู่คุกคาม แต่ไม่ลังเล หวาดกลัวหรือแสดงท่าทีไม่มั่นใจ เพราะจะทำให้ลูกกลัวมากขึ้น ถ้าเป็นเด็กที่พูดรู้เรื่องให้อธิบายว่า ทำไมต้องกินยา ยาจะช่วยให้หนูหายไข้ ไม่เจ็บคอ ไม่อาเจียน จะได้รีบหายแล้วได้ทำสิ่งที่หนูอยากทำ เช่น กินน้ำเย็น กินไอศครีม ว่ายน้ำ อาจให้เลือกว่าอยากกินจากช้อนหรือไซริงก์ อยากกินเองหรือไม่ และเมื่อลูกทำได้อย่าลืมหอมแก้มชมเชยให้กำลังใจลูก อาจให้สติ๊กเกอร์ดาวเป็นรางวัลสะสมแต้ม
5.เด็กเล็กที่ยังคุยกันไม่รู้เรื่อง และผสมในนมก็ไม่ยอมกิน ต้องใช้วิธีจับป้อนยาค่ะ ถามคุณหมอก่อนว่า ยาที่ระบุว่าให้กินหลังอาหาร ถ้าเปลี่ยนมาให้ตอนท้องว่างได้หรือไม่ เพื่อที่จะได้ไม่อาเจียนง่าย ถ้าป้อนหลังกินข้าวเสร็จใหม่ๆ จะอาเจียนได้ง่าย ให้คนช่วยจับแขน ในท่ากึ่งนั่งกึ่งนอนหรือใช้ผ้าเช็ดตัวพันตัวไม่ให้ดิ้น เตรียมยาและน้ำใส่ไซริงก์ คนป้อนล้างมือให้สะอาดแล้วใส่นิ้วเข้ามุมปากเพื่อให้เด็กอ้าปากแล้วหยอดยาเข้าปากบริเวณโคนลิ้นครั้งละน้อย 0.5-1 ซีซีแล้วเอานิ้วออกจากปากพร้อมไซริงก์ เด็กจะกลืนยาลงไปเองเพื่อที่จะได้ร้องไห้ต่อได้ พอยาลงคอไปแล้วก็ทำซ้ำๆไปจนยาหมด ถ้าลูกอาเจียนเอายาออกมา ให้ประเมินดูว่าออกมามากน้อยแค่ไหน เพื่อเติมยาเข้าไปให้ครบ ส่วนมากจะอาเจียนไม่เกิน 2 ครั้งในการให้ยาแต่ละครั้ง เมื่อเด็กเรียนรู้ว่าถึงจะอาเจียนออกมา ก็ต้องได้ยาเพิ่มเข้าไปอีกอยู่ดี ตอนหลังจะไม่พยายามอาเจียนอีก เมื่อให้ยาเสร็จแล้ว ให้บอกลูกด้วยโทนเสียงมีเมตตา (ไม่ประชดประชัน) ว่า ถ้าคราวหน้ายอมกินดีๆ ก็ไม่ต้องจับ พูดไปเถอะค่ะ ซักวันคงเข้าใจ ถึงลูกร้องไห้มากก็ไม่เป็นไรค่ะ ไม่ได้ทำให้สุขภาพจิตเสียค่ะ เพราะพอป้อนเสร็จ คุณแม่ก็กอดลูกหอมลูกปลอบประเดี๋ยวเดียวก็เงียบแล้วค่ะ